Historia

Historia Biblioteki Publicznej w Ciężkowicach
Prawie 75 lat nieprzerwanej działalności

HISTORIA


Historia bibliotek publicznych w Ciężkowicach sięga początków XX w. Już w roku 1946 na jednej z sesji Gminnej Rady Narodowej w Ciężkowicach dyskutowano o potrzebie założenia biblioteki, wniosek w tej sprawie złożył radny Wołkowicz. Biblioteka zapoczątkowała swą działalność w roku 1947, jako jedna z dziesięciu powstałych wówczas w powiecie tarnowskim Bibliotek Gminnych. Jej współorganizatorem była Biblioteka Powiatowa w Tarnowie. Początki były bardzo skromne i typowe dla tamtego czasu. Biblioteka znalazła miejsce w siedzibie zarządu gminy, zajmując lokal – jak zanotowano w Kronice Biblioteki Powiatowej – „wspólny, ciasny , niewygodny”. Pierwszą bibliotekarką została Aniela Kulkowa – pracownik Zarządu. Czytelnictwo w Gminie zaczęło się rozwijać poprzez tworzenie sieci punktów bibliotecznych w poszczególnych wsiach. W październiku 1948 roku było ich już dwanaście. W tym też miesiącu odbyła się „konferencja bibliotekarska” z udziałem lokalnych i powiatowych władz administracyjnych i oświatowych oraz kierowników punktów bibliotecznych, na której dyskutowano o działaniach koniecznych dla rozwoju czytelnictwa w gminie. W styczniu 1949 roku bibliotekę przeniesiono do Domu Kultury „Sokół”. Otwarcie nowego lokalu miało podniosły charakter - na okolicznościową akademię mieszkańcy Ciężkowic podążyli uroczystym pochodem na czele z orkiestrą, młodzież szkolna zaprezentowała inscenizację „Parada książek”. W budynku „Sokoła” biblioteka funkcjonowała do 1960 roku. W tym czasie czterokrotnie zmieniały się osoby w niej pracujące, a także w 1955 roku z Biblioteki Gminnej przemianowana została na Gromadzką. W latach 1960- 1976 siedzibą biblioteki stała się sala posiedzeń Gromadzkiej Rady Narodowej. Później jeszcze dwukrotnie przemieszczana była w obrębie Ratusza: w maju 1976 roku otrzymała do wyłącznej dyspozycji trzy pomieszczenia, a od sierpnia 1992 r. mieści się w nowo wyremontowanej jego części, gdzie zajmuje powierzchnię 115m2. W 1973 roku po kolejnej reformie administracyjnej ponownie uzyskała status Biblioteki Gminnej , której ponadto podporządkowano dwie inne Biblioteki Gromadzkie ,czyniąc z nich filie( w Bruśniku i w Jastrzębiej). W granicach Gminy Ciężkowice znalazły się zatem trzy stale placówki biblioteczne oraz 12 punktów bibliotecznych. W tym kształcie organizacyjnym przetrwała do dziś, tylko punktów bibliotecznych już nie prowadzi (ostatnie pięć zlikwidowano w 1992 roku.) W roku 1986 w Gminnej Bibliotece Publicznej wyodrębniono księgozbiór dziecięcy i młodzieżowy, tworząc Oddział dla Dzieci i Młodzieży – jeden z nielicznych w wiejskich bibliotekach na terenie województwa.

Pisząc o bibliotece, należy wymienić pracujące w niej osób. Pierwszą bibliotekarką była wspomniana już Aniela Kulik- pracownik zarządu, która pracowała w latach 1947-1948 zastąpiła ją Teresa Babicz (1948-1950); w latach 1950-1955 bibliotekę prowadził Czesław Kieroński, a po nim Jerzy Leśniowski (1956-1959). Od 1 lipca 1959 roku pracę rozpoczęła i na wiele lat w niej pozostała Teresa Samek (odeszła na emeryturę 1 kwietnia 1991 roku). Od 1972 roku obsadę w Gminnej Bibliotece Publicznej zwiększono do dwóch, a w pewnych okresach nawet do czterech osób. Współpracownikami Teresy Samek były kolejno: Helena Gołąb (1972-1974), Teresa Mruk (1974-1990), Małgorzata Samek (1982-1984). Od listopada 1984 r. nowym bibliotekarzem została Katarzyna Zych, która w 1991r. przejęła funkcję kierownika, a w 1998 roku dyrektora biblioteki, którą sprawuje do dziś. Od sierpnia 1991 r. pracuje Teresa Gurgul ( prowadzi oddział dla dzieci i młodzieży).

Brak szczegółowych danych statystycznych uniemożliwia precyzyjne odtworzenie dynamiki rozwoju czytelnictwa w pierwszym okresie istnienia biblioteki. Wiadomo jednak, że po ustabilizowaniu się sytuacji kadrowej i lokalowej a więc w latach 60-tych, zyskała ona w środowisku znaczącą rangę. Rozkwit czytelnictwa to lata 70-te, kiedy liczba zapisujących się do biblioteki czytelników zbliżała się do 2000, a wypożyczenia przekraczały 40 tys. książek.

Tak dobre wyniki w dużej mierze były efektem docierania do użytkowników poprzez usytuowane w kilku miejscowościach punkty biblioteczne. Ich stopniowa likwidacja wpłynęła na zmniejszenie się liczby czytelników i wypożyczeń – choć, dodać trzeba, pewien kryzys zainteresowania książką w latach 80—tych był zjawiskiem występującym dość powszechnie. Biblioteka szczęśliwie przetrwała zawirowania początkowego okresu samorządności, gdy to pojawiły się „oszczędnościowe” pomysły zlikwidowania placówek filialnych i drastycznego ograniczenia zatrudnienia. Na szczęście pomysły te nie zostały do końca zrealizowane i od 1992 roku, w nowym, choć wciąż niezbyt obszernym lokalu GBP prowadzi swą działalność, stanowiąc ważną instytucję kultury w gminie i zyskując coraz większe uznanie także u lokalnych władz. Od 1990 roku Biblioteka Publiczna w Ciężkowicach została połączona z Centrum Kultury i Promocji Gminy Ciężkowice. Miało to jednak bardzo niekorzystny wpływ na funkcjonowanie biblioteki. Dzięki ogromnemu wysiłkowi jej władz, w roku 1993 doszło do podziału na osobno działającą Gminną Bibliotekę Publiczną, oraz samodzielne Centrum Kultury i Promocji.

W 1998 roku, kiedy to Ciężkowice odzyskały prawa miejskie, biblioteka uzyskała status Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej. Zlokalizowana jest w centralnym punkcie miasteczka, w Ratuszu. Posiada cztery pomieszczenia , w skład których wchodzi : Oddział dla Dzieci i Młodzieży, Wypożyczalnia dla Dorosłych, oraz Czytelnia. W bibliotece obowiązuje wolny dostęp do księgozbioru. Zakupując komputery i program biblioteczny SOWA zainaugurowano przygodę bibliotekarzy z komputerami, wprowadzając placówkę w XXI wiek.

Działalność biblioteki reguluje Statut Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Ciężkowicach, opracowany na podstawie ustaw: z 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach i ustawy z dnia 25 października 1991r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. W myśl jego założeń biblioteka nadzorowana jest przez Burmistrza Gminy Ciężkowice, który odpowiedzialny jest za prawidłowy rozwój i funkcjonowanie biblioteki. Wewnętrznym dokumentem biblioteki jest Regulamin Organizacyjny, który określa przedmiot i zakres działania, strukturę organizacyjną i zasady działania placówki.

Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Ciężkowicach od początku swojej działalności dąży do tego, aby zaistnieć na kulturalnej mapie Gminy. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych Czytelników Biblioteka proponuje różnorodny program wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Podejmujemy wiele interesujących działań i inicjatyw skupiających wokół Biblioteki nie tylko miłośników czytania ale i pasjonatów.